Η χώρα μας υιοθετώντας τις Ευρωπαϊκές Οδηγίες για το περιβάλλον και την εξοικονόμηση ενέργειας, και με στόχο την οδηγία 20-20-20 ξεκίνησε την υποχρεωτική λειτουργία του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (KENAK). Με τον ΚΕΝΑΚ θεσμοθετείται ο ολοκληρωμένος ενεργειακός σχεδιασμός στον κτιριακό τομέα με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσής των κτιρίων, την εξοικονόμηση ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος, με συγκεκριμένες δράσεις:
- Εκπόνηση Μελέτης Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων
- Θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων ενεργειακής απόδοσης κτιρίων
- Ενεργειακή Κατάταξη Κτιρίων (Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης)
- Ενεργειακές Επιθεωρήσεις κτιρίων, λεβήτων και εγκαταστάσεων θέρμανσης και κλιματισμού
Η Μελέτη Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων αντικαθιστά τη μελέτη θερμομόνωσης και θα εκπονείται για κάθε κτίριο (άνω των 50 τ.μ.), νέο ή υφιστάμενο που ανακαινίζεται ριζικά και βασίζεται σε μια συγκεκριμένη μεθοδολογία η οποία αναφέρεται:
α) στην απαίτηση κάλυψης ελάχιστων προδιαγραφών του κτιρίου όσον αφορά στο σχεδιασμό του, το κτιριακό κέλυφος και τις ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις και
β) στη σύγκρισή του με κτίριο αναφοράς. Ως κτίριο αναφοράς νοείται κτίριο με τα ίδια γεωμετρικά χαρακτηριστικά, θέση, προσανατολισμό, χρήση και χαρακτηριστικά λειτουργίας με το εξεταζόμενο κτίριο που πληροί όμως ελάχιστες προδιαγραφές και έχει καθορισμένα τεχνικά χαρακτηριστικά.
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης ισχύει για δέκα χρόνια και αφορά σε όλα τα κτίρια, συνολικής επιφάνειας άνω των 50 τ.μ., νέα ή υφιστάμενα που υπόκεινται σε ριζική ανακαίνιση, τα υφιστάμενα κτίρια επιφάνειας άνω των 50 τ.μ. ή τμήματα αυτών όταν πωλούνται ή εκμισθώνονται, καθώς και σε όλα τα κτίρια του δημόσιου & ευρύτερου δημόσιου τομέα. Η απαίτηση Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης στην περίπτωση αγοροπωλησίας και ενοικίασης έχει τεθεί σε εφαρμογή από 9 Ιανουαρίου 2011.
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τα αποτελέσματα της αξιολόγησης του ενεργειακού επιθεωρητή και συστάσεις για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιρίου, ώστε οι καταναλωτές να είναι σε θέση να συγκρίνουν και να αξιολογήσουν την πραγματική τους κατανάλωση και τις τυχόν δυνατότητες βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης. Η έκδοση του πιστοποιητικού είναι υποχρεωτική.
Η ενεργειακή επιθεώρηση αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο διάγνωσης της ενεργειακής κατάστασης των υφιστάμενων κτιρίων και των δυνατοτήτων βελτίωσής της, αλλά και της εφαρμογής της νομοθεσίας για την ενεργειακή απόδοση των νέων κτιρίων. Ο ιδιώτης Ενεργειακός Επιθεωρητής, που θα ενταχθεί σε Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών του ΥΠΕΚΑ, επιθεωρεί το κτίριο και το κατατάσσει σε ενεργειακή κατηγορία, βάσει του λόγου της κατανάλωσης του κτιρίου προς την κατανάλωση του κτιρίου αναφοράς.
Τα οικονομικά οφέλη από τον ΚΕΝΑΚ είναι ιδιαίτερα σημαντικά για τον ιδιοκτήτη ή ενοικιαστή του ακινήτου. Συγκεκριμένα μέσα από το ΠΕΑ παρέχονται πληροφορίες:
- Υφιστάμενης Κατάστασης ως προς τις ενεργειακές καταναλώσεις
- Ανάλυση των Καταναλώσεων ανά κατηγορία (π.χ. θέρμανση – ψύξη)
- Τεχνο – οικονομικό σενάριο για ενεργειακή αναβάθμιση
Γενικά
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης (Π.Ε.Α.) ή «Ενεργειακό Πιστοποιητικό» όπως αποκαλείται πιο συχνά, πιστοποιεί την ενεργειακή κατηγορία ενός κτιρίου, συγκρίνοντας την ετήσια ενεργειακή κατανάλωση του σε θέρμανση, ψύξη, ζεστό νερό χρήσης, φωτισμό και αερισμό, με την κατανάλωση που έχει ένα ομοίου μεγέθους και θέσεως κτίριο το οποίο όμως είναι «ενεργειακά ιδανικό» δηλαδή έχει πολύ καλή μόνωση και σύγχρονες μηχανολογικές εγκατάστασεις.Αναλόγως την διαφορά στην κατανάλωση μεταξύ των δύο, το κτίριο κατατάσσεται σε μία Κατηγορία Ενεργειακής Απόδοσης (Α+, Α, Β+, Β, Γ, Δ, Ε, Ζ, Η).
Το Π.Ε.Α. περιλαμβάνει και σενάρια ενεργειακής αναβάθμισης του κτιρίου με τα οποία μειώνονται οι ενεργειακές καταναλώσεις και τα οποία μπορεί να εφαρμόσει ο ιδιοκτήτης εάν το επιθυμεί.
Απαιτείται σε:
- Νέα και ριζικά ανακαινισμένα κτίρια (δηλαδή κτίρια κατασκευασμένα μετά το 2010) με το πέρας της κατασκευής τους.
- Όλες τις μεταβιβάσεις και τις μισθώσεις ακινήτων μεγαλύτερων των 50,00 τ.μ.
Δεν απαιτείται Π.Ε.Α σε ανανέωση υφιστάμενης μίσθωσης. Επίσης δεν απαιτείται Π.Ε.Α. για χώρους βιομηχανίας, βιοτεχνίας, εργαστηρίου, αποθήκης, στάθμευσης αυτοκινήτων, πρατήρια υγρών καυσίμων.
Το Πιστοποιητικό Ενεργειακής Απόδοσης έχει ισχύ 10 χρόνια από την ημερομηνία έκδοσης του και μπορεί να χρησιμοποιηθεί όσες φορές ζητηθεί στο διάστημα αυτό σε πώληση ή ενοικίαση εκτός και εάν το κτίριο υποστεί ριζική ανακαίνιση.
Η Ενεργειακή Επιθεώρηση εκτελείται μόνο από πιστοποιημένο Ενεργειακό Επιθεωρητή από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής.
Παρακάτω παρουσιάζεται σε μορφή ερωτοαπαντήσεων η διαδικασία έκδοσης του ΠΕΑ καθώς και οι πιο σημαντικές πληροφορίες που ενδιαφέρουν τους ιδιοκτήτες ακινήτων.
Ερωτήσεις – Απαντήσεις
1) Γίνεται επίσκεψη στον χώρο και μέτρηση των αρχιτεκτονικών δεδομένων (διαστάσεις τοίχων, κουφωμάτων, στεγάστρων, σκιάσεων από γειτονικά κτίρια κ.τ.λ.) και των μηχανολογικών συστημάτων (συστήματα θέρμανσης, κλιματιστικά, λεβητοστάσιο, ηλιακός θερμοσίφωνας κ.τ.λ.).
Καλό είναι ο ιδιοκτήτης να έχει στην κατοχή του τα ακόλουθα δικαιολογητικά :
- Δήλωση του ακινήτου στο Κτηματολόγιο (αριθμός ΚΑΕΚ ή αποδεικτικό υποβολής δήλωσης ν.2308/95).
- Συμβόλαιο ώστε να γίνει επιβεβαίωση του εμβαδού του χώρου και της ονομασίας του από τον τίτλο ιδιοκτησίας του ( π.χ. Διαμέρισμα Β2, εμβαδού 56,00 τ.μ. ). Καλό είναι τα τ.μ. και η ονομασία του χώρου να είναι βάσει συμβολαίου έτσι ώστε να μην δημιουργείται πρόβλημα σε μελλοντική πώληση του ακινήτου οπότε και θα χρησιμοποιηθεί το ίδιο Π.Ε.Α.
- Εάν η θέρμανση είναι μέσω κεντρικού λέβητα, ένα πρόσφατο φύλλο ελέγχου λέβητα το οποίο συνήθως το έχει ο διαχειριστής ή η εταιρεία που αναλαμβάνει τα κοινόχρηστα.
- Για νέα κτίρια προαιρετικά και προς όφελος της ενεργειακής κατάταξης του χώρου καλό είναι να αναζητείται η μελέτη θερμομόνωσης από την πολεοδομία.
- Σε κτίρια που υφίστανται μετά το 1983 απαιτείται να καταχωρηθεί ο αριθμός της οικοδομικής άδειας.
- Εάν υπάρχουν τακτοποιήσεις χώρων με ν.3843/10 ή 4014/11 χρειάζεται ο αριθμός πρωτοκόλλου.
Όσο πιο πολλά στοιχεία διαθέτει και όσο πιο πολύ χρόνο θέλει να αφιερώσει ο ιδιοκτήτης για την συγκέντρωση τους τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα του Π.Ε.Α.
2) Με τα παραπάνω στοιχεία γίνεται ο υπολογισμός της ενεργειακής κατάταξης του κτιρίου με ειδικό πρόγραμμα Η/Υ, αποστέλλεται ηλεκτρονικά στο Υπουργείο Περιβάλλοντος για έγκριση και παίρνει τον μοναδικό κωδικό ασφαλείας. Το Π.Ε.Α. εκτυπώνεται από εμάς και παραδίδεται στον πελάτη.
Η μέση διάρκεια για την έκδοση του Π.Ε.Α. είναι 1 με 2 ημέρες.
- Όταν επιθεωρείται ολόκληρη πολυκατοικία το πιστοποιητικό κοστίζει 1,00 €/μ2 (ελάχιστο κόστος 200€)
- Όταν επιθεωρείται τμήμα (διαμέρισμα) το πιστοποιητικό κοστίζει 2,00 €/μ2 (ελάχιστο κόστος 150 €)
- Όταν επιθεωρείται μονοκατοικία το πιστοποιητικό κοστίζει 1,50 €/μ2 (ελάχιστο κόστος 200€)
Σε άλλες περιπτώσεις κτιρίων (π.χ. γραφεία):
- έως 1.000 μ2 το κόστος για το πιστοποιητικό είναι 2,50 €/μ2 (ελάχιστο κόστος 300 €)
- πάνω από 1.000 μ2 το κόστος για το πιστοποιητικό είναι 2,50 € για τα πρώτα 1.000 μ2 και 1,50 € για τα επόμενα
Φωτογραφία, χρήση κτιρίου, αριθμός ιδιοκτησίας, έτος κατασκευής, επιφάνεια, στοιχεία ιδιοκτήτη.
Πως καθορίζεται η βιωσιμότητα των επεμβάσεων που αναφέρονται στο ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΤΙΚΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ;
- Ο αριθμός πρωτοκόλλου και η ημερομηνία έκδοσης απο το ενεργειακό πιστοποιητικό
- Ο δεκαεξαψήφιος κωδικός ασφαλείας από το ενεργειακό πιστοποιητικό
Παρακάτω δίνονται τα βασικά νομοθετικά κείμενα που αφορούν τον ΚΕΝΑΚ.
Βασικό Νομοθετικό Πλαίσιο
1. ΠΡΑΞΗ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ 1
2. ΝΟΜΟΣ 4093/2012
3. 9
4. ΠΔ 100/20106
5. 7
6. 10
Γενική Παρουσίαση του Προγράμματος
Συγκεκριμένα το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ’ Οίκον» προβλέπει την επιδότηση παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε κτήρια που διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, σε όλη τη χώρα, που:
1. Βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης χαμηλότερη ή ίση των 2.100 €/ τ.μ., όπως αυτή έχει διαμορφωθεί πριν τις 31.12.2009.
2. Φέρει οικοδομική άδεια. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του κτηρίου δε διαθέτει οικοδομική άδεια, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα. Για τις περιπτώσεις που η οικοδομική άδεια απωλέσθη ή τα σχετικά αρχεία βάσει των οποίων μπορεί να εκδοθεί το ως άνω νομιμοποιητικό έγγραφο δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, η εν λόγω άδεια και το νομιμοποιητικό έγγραφο δύνανται να προσκομιστούν στo χρηματοπιστωτικό οργανισμό πριν την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.
3. Έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
4. Δεν έχουν κριθεί κατεδαφιστέα.
Ειδικές προϋποθέσεις
Για να χαρακτηρισθεί μια πολυκατοικία, ως σύνολο των διαμερισμάτων του κτηρίου, επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα:
- Τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Δεν χαρακτηρίζονται όμως ως επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου).
- Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του κτηρίου, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, που επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα.
- Υποβάλλεται ένα πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης που αφορά συνολικά στο μέρος του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.
Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση. Η καταχώριση περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων.
Πολίτες / Ωφελούμενοι
Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που:
- έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία,
- πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των παρακάτω κατηγοριών Α1, A2 ή Β.
Τα εν λόγω φυσικά πρόσωπα καλούνται Ωφελούμενοι του Προγράμματος.
Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε πολίτες/ωφελούμενους, οι οποίοι, εισοδηματικά, εντάσσονται σε τρείς κατηγορίες, με διακριτά κίνητρα ανά κατηγορία. Συγκεκριμένα:
Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Α1: οι Ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 12.000 € ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 20.000 €. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 30% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 70%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.
Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Α2: Οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 12.000 € και δεν ξεπερνά τις 40.000€ ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 20.000 € και δεν ξεπερνά τις 60.000€. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 65% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 35%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.
Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Β: Οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 40.000 € και δεν ξεπερνά τις 60.000 € ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 60.000€ και δεν ξεπερνά τις 80.000€. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 85% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 15%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.
Εργασίες που Χρηματοδοτούνται
Η πρόταση (συνδυασμός παρεμβάσεων) για ενεργειακή αναβάθμιση, που υποβάλλεται με την αίτηση, θα πρέπει να καλύπτει την ακόλουθη απαίτηση που αποτελεί τον ελάχιστο ενεργειακό στόχο του Προγράμματος: αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η ετησία εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας να είναι μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2).
Για τον έλεγχο της ικανοποίησης της ανωτέρω απαίτησης θα πρέπει τα υλικά και τα συστήματα που θα χρησιμοποιηθούν για τις παρεμβάσεις να φέρουν ενεργειακή πιστοποίηση. Επισημαίνεται ότι επιτυγχάνεται αυξημένη εξοικονόμηση ενέργειας όταν τα δομικά στοιχεία και οι επιμέρους ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις πληρούν, μετά τις παρεμβάσεις, τις ελάχιστες προδιαγραφές που αναφέρονται στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 8 του ΚΕΝΑΚ σε συμφωνία και με τα οριζόμενα στις σχετικές Τεχνικές Οδηγίες ΤΕΕ (ΤΟ ΤΕΕ).
Επιπλέον τα δομικά υλικά και τα ηλεκτρομηχανολογικά συστήματα, για τα οποία υφίσταται σχετική υποχρέωση από την κείμενη νομοθεσία, θα πρέπει να φέρουν σήμανση CE.
Επιλέξιμα είναι όλα τα υλικά που ικανοποιούν τις ανωτέρω απαιτήσεις.
Οι εργασίες για να είναι επιλέξιμες από το Πρόγραμμα, θα πρέπει να προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και θα αφορούν αποκλειστικά τις ακόλουθες τρεις κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων.
1. Αντικατάσταση κουφωμάτων (πλαίσια / υαλοπίνακες) και τοποθέτηση συστημάτων σκίασης.
2. Τοποθέτηση θερμομόνωσης στο κέλυφος του κτηρίου συμπεριλαμβανομένου του δώματος / στέγης και της πιλοτής.
3. Αναβάθμιση του συστήματος θέρμανσης και παροχής ζεστού νερού χρήσης.
Ο ενεργειακός επιθεωρητής στην περιγραφή των προτάσεων θα πρέπει να αναφέρει τις προδιαγραφές και τα τεχνικά και ενεργειακά χαρακτηριστικά των δομικών υλικών και των συστημάτων που απαιτούνται για τον υπολογισμό του ενεργειακού αποτελέσματος και τον έλεγχο της ικανοποίησης των ανωτέρω απαιτήσεων του προγράμματος.
Ποια είναι η διαδικασία
Η διαδικασία υπαγωγής στο πρόγραμμα είναι πολύ σημαντικό να γίνεται με συγκεκριμένα βήματα και σύμφωνα με τις προδιαγραφές του προγράμματος για να αποφεύγονται μεγάλες καθυστερήσεις καθώς και η μη ένταξη στο πρόγραμμα.
- η ενεργειακή κατηγορία του κτηρίου,
- οι προτεινόμενες παρεμβάσεις για αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η επίτευξη ετήσιας εξοικονόμησης πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερης από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2),
- η εξοικονόμηση που θα επιτευχθεί βάσει των προτεινόμενων παρεμβάσεων,
- το αντίστοιχο κόστος των παρεμβάσεων και
- η έκδοση του 1ου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ).
Με την ολοκλήρωση της 1ης ενεργειακής επιθεώρησης και την έκδοση του σχετικού πιστοποιητικού, ο ενδιαφερόμενος σε συνεργασία με τον ενεργειακό επιθεωρητή επιλέγει τις παρεμβάσεις που θα συμπεριληφθούν στην αίτηση και συμπληρώνουν, από κοινού, το Έντυπο Πρότασης Παρεμβάσεων.
Η εν λόγω πρόταση παρεμβάσεων (μία παρέμβαση ή συνδυασμός παρεμβάσεων), πρέπει να έχει καταγραφεί και στο ΠΕΑ. Ειδικότερα ο ενεργειακός επιθεωρητής καταγράφει την πρόταση παρεμβάσεων στη βάση του ΠΕΑ και της σχετικής έκθεσης, την υπολογιζόμενη ετήσια εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας και εάν, με τις επιλεγμένες παρεμβάσεις, το ακίνητο θα αναβαθμιστεί κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η ετησία εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας θα είναι μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2). Στο ίδιο έντυπο ο ενδιαφερόμενος συμπληρώνει, στην τελευταία στήλη του πρώτου πίνακα, στοιχεία κόστους βάσει των προσφορών των προμηθευτών και αναδόχων των παρεμβάσεων όπως αυτές καταγράφονται. Οι προσφορές καταγράφονται αναλυτικά στο σχετικό πίνακα του εντύπου.
1ο Στάδιο ελέγχου – Τράπεζες
Κατά την υποβολή της αίτησης υπαγωγής ελέγχεται, μέσω της λίστας υποβαλλόμενων δικαιολογητικών η πληρότητα του φακέλου και η επιλεξιμότητα της αίτησης.
Οι συνεργαζόμενες Τράπεζες για την εξέταση των αιτήσεων εφαρμόζουν τους ισχύοντες εσωτερικούς κανονισμούς που τους διέπουν, καθώς και τα κριτήρια για την αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας.
2ο Στάδιο ελέγχου – Ε.Τ.Ε.ΑΝ. Α.Ε.
Η Ε.Τ.Ε.ΑΝ., διενεργεί τους απαραίτητους ελέγχους στις αιτήσεις, που έχουν υποβληθεί στα υποκαταστήματα των Τραπεζών, για τη διαπίστωση της τήρησης των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος στη βάση των συνολικών αιτήσεων που έχουν αποσταλεί από τις Τράπεζες. Επίσης, ελέγχεται μεταξύ άλλων η μη καταχώρηση περισσοτέρων της μιας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία όπως και καταρτίζεται σχετικός πίνακας με τις «επιλέξιμες» αιτήσεις ανά Περιφέρεια.
Εντός τεσσάρων (4) μηνών από τη γνωστοποίηση των αποφάσεων υπαγωγής στις τράπεζες, υπογράφονται οι δανειακές συμβάσεις. Μετά από έγκριση του Δικαιούχου επιτρέπονται παρατάσεις υπογραφής της δανειακής σύμβασης για συνολικό μέγιστο χρονικό διάστημα δώδεκα (12) μηνών.
Η υπογραφή της δανειακής σύμβασης από τον ωφελούμενο συνεπάγεται αποδοχή των όρων της απόφασης υπαγωγής.
Οι όροι της δανειακής σύμβασης έχουν ως εξής:
1) Υφίσταται μηδενικό διαχειριστικό κόστος, ανά φάκελο δανείου.
2) Δεν απαιτούνται από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό εξασφαλίσεις για την παροχή του δανείου. Επιτρέπεται, κατ’ εξαίρεση, η δυνατότητα να τεθεί εγγυητής κατά την υποβολή της αίτησης για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, σε όσες περιπτώσεις το επιθυμούν οι πολίτες προκειμένου να βελτιώσουν την πιστοληπτική τους ικανότητα και ιδίως στις περιπτώσεις ηλικιωμένων, ανηλίκων, καθώς και πολιτών που στερούνται επαρκούς ατομικού εισοδήματος, όπως ενδεικτικά οικοκυρές και άνεργοι.
3) Η διάρκεια του δανείου είναι τέσσερα (4), πέντε (5) ή έξι (6) έτη, με καταληκτική ημερομηνία επιλεξιμότητας τόκων το αργότερο την 31.12.2015 σύμφωνα με το άρθρο 56 παρ. 1 του κανονισμού 1083/2006, όπως κάθε φορά ισχύει.
4) Παρέχεται η δυνατότητα επιμήκυνσης του χρόνου αποπληρωμής του δανείου, έως ένα (1) έτος με το ίδιο επιτόκιο, αποκλειστικά υπό τον όρο ότι οι εκ του λόγου αυτού επιπλέον τόκοι επιβαρύνουν τον ωφελούμενο.
5) Η τοκοχρεωλυτική απόσβεση του δανείου γίνεται με μηνιαία συχνότητα πληρωμής δόσεων και σταθερό επιτόκιο καθ’ όλη τη διάρκεια του δανείου.
6) Παρέχεται η δυνατότητα για πρόωρη μερική ή ολική εξόφληση του δανείου χωρίς επιβάρυνση του δανειολήπτη.
7) Υφίσταται δυνατότητα περιόδου χάριτος ενός (1) έτους.
8) Η Ε.Τ.Ε.ΑΝ. Α.Ε. καταβάλλει τους τόκους στην τράπεζα μετά την καταβολή αντίστοιχης δόσης κεφαλαίου από τον ωφελούμενο. Σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής δόσης κεφαλαίου από τον ωφελούμενο, ο Δικαιούχος δύναται να καταβάλλει τους τόκους στην τράπεζα για χρονικό διάστημα έως τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της πρώτης καθυστέρησης.
Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων ο ωφελούμενος καλεί ενεργειακό επιθεωρητή για τη διενέργεια της 2ης ενεργειακής επιθεώρησης.
Η δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση πρέπει να διενεργηθεί εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης των παρεμβάσεων.
Με τη δεύτερη ενεργειακή επιθεώρηση διαπιστώνεται η επίτευξη του ελάχιστου ενεργειακού στόχου του προγράμματος, δηλαδή η αναβάθμιση κατά μια τουλάχιστον ενεργειακή κατηγορία ή εναλλακτικά η ετησία εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας μεγαλύτερη από το 30% της κατανάλωσης του κτηρίου αναφοράς (kWh/m2).
Εκταμίευση Δανείου – Χορήγηση Κινήτρων
Μετά την υλοποίηση των παρεμβάσεων και τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης ακολουθείται η παρακάτω διαδικασία:
α) Ο ωφελούμενος, και στην περίπτωση πολυκατοικίας ο εκπρόσωπος, προσκομίζει τα δικαιολογητικά του Παραρτήματος ΧΙΙ στην Τράπεζα.
β) Διενεργείται έλεγχος των δικαιολογητικών από την Τράπεζα. Με χρήση του Πληροφοριακού Συστήματος και σύμφωνα με την απόφαση υπαγωγής διαμορφώνεται, βάσει των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών αναδόχων / προμηθευτών και τυχόν καταβεβλημένων ασφαλιστικών εισφορών που βαρύνουν τον ωφελούμενο που έχουν καταγραφεί στο Έντυπο Καταγραφής Παρεμβάσεων (Παράρτημα ΧΙ), ο τελικός επιλέξιμος προϋπολογισμός.
γ) Επιπλέον, στην περίπτωση πολυκατοικίας, η διαμόρφωση του επιλέξιμου προϋπολογισμού της προηγούμενης παραγράφου β) ανά ωφελούμενο, γίνεται λαμβάνοντας υπόψη την αναλογία κόστους που προκύπτει από το Έντυπο Επιμερισμού Κόστους (Παράρτημα ΧIΙ).
δ) Στην περίπτωση που το έργο έχει υλοποιηθεί με υπέρβαση του επιλέξιμου προϋπολογισμού συνολικά ή σε επίπεδο κατηγορίας δαπάνης, η Τράπεζα διενεργεί τις πληρωμές για το υπερβάλλον κόστος βάσει των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών αναδόχων / προμηθευτών με πόρους του ωφελούμενου μετά από εντολή του.
ε) Η Τράπεζα εκταμιεύει το σύνολο ή το υπόλοιπο του δανείου και καταβάλλει την επιχορήγηση για την εξόφληση των επί πιστώσει παραστατικών δαπανών αναδόχων / προμηθευτών σύμφωνα με τα οριζόμενα στην δανειακή σύμβαση του εκάστοτε ωφελούμενου. Στην περίπτωση καταβεβλημένων ασφαλιστικών εισφορών που βαρύνουν τον Ωφελούμενο, η Τράπεζα καταβάλλει το αντίστοιχο ποσό στον ωφελούμενο.
στ) Στην περίπτωση πολυκατοικίας, τα ποσά της προηγούμενης παραγράφου ε) χρησιμοποιούνται και για την πληρωμή του κόστους των κοινόχρηστων παρεμβάσεων, επιμεριζόμενα στους ωφελούμενους.
ζ) Η Τράπεζα καταβάλλει το κόστος των ενεργειακών επιθεωρήσεων που δικαιούται ο ωφελούμενος. Στην περίπτωση πολυκατοικίας το κόστος των ενεργειακών επιθεωρήσεων καταβάλλεται στον εκπρόσωπο των ωφελουμένων, ο οποίος το κατανέμει στους ιδιοκτήτες.
η) Ο χρηματοπιστωτικός οργανισμός καταβάλλει το επιλέξιμο ποσό της αμοιβής του συμβούλου έργου για την εξόφληση του επί πιστώσει παραστατικού δαπανών.
θ) Η Τράπεζα επισημαίνει στο σώμα των προσκομισθέντων παραστατικών δαπανών το ποσό της επιχορήγησης ως εξής: «Παραστατικό στο πλαίσιο του Προγράμματος Εξοικονόμηση κατ’ οίκον» Στην περίπτωση πολυκατοικίας η Τράπεζα εκδίδει σχετική ανάλυση κόστους για τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις ανά διαμέρισμα. Επιπλέον, ο χρηματοπιστωτικός οργανισμός οφείλει να εκδίδει σχετικές με το έργο βεβαιώσεις βάσει της φορολογικής νομοθεσίας.
Επισημαίνεται ότι το έργο θεωρείται ολοκληρωμένο όταν έχουν υλοποιηθεί οι παρεμβάσεις (στην περίπτωση πολυκατοικίας οι παρεμβάσεις του συνόλου των ιδιοκτητών καθώς και οι κοινόχρηστες παρεμβάσεις) και έχουν εξοφληθεί οι σχετικές δαπάνες.
Σε περίπτωση που από τους ελέγχους προκύψει μη ολοκλήρωση του έργου, μη τήρηση των όρων και προϋποθέσεων του προγράμματος κατά την υλοποίηση ή απόκλιση από τον επιλέξιμο προϋπολογισμό της απόφασης υπαγωγής εφαρμόζονται τα οριζόμενα στην ενότητα Υποχρεώσεις ωφελουμένων.
Εξόφληση Δαπανών
Επιλέξιμα για το Πρόγραμμα είναι τα παραστατικά δαπανών επί πιστώσει συμπεριλαμβανομένου του παραστατικού δαπάνης αμοιβής συμβούλου έργου, καθώς και τα εξοφλημένα παραστατικά στην περίπτωση πληρωμής ενεργειακού επιθεωρητή και ασφαλιστικών εισφορών, που εκδόθηκαν για τους σκοπούς του κάθε έργου μετά από την ημερομηνία έναρξης επιλεξιμότητας της αίτησης του Ωφελούμενου (ημερομηνία έκδοσης του ΠΕΑ κατά την πρώτη ενεργειακή επιθεώρηση) και εντός του συμβατικού χρόνου υλοποίησης.
Σημειώνεται ότι σε περίπτωση που ως παραστατικό δαπάνης εκδίδεται τιμολόγιο ή δελτίο/απόδειξη παροχής υπηρεσιών, αυτό θα πρέπει να αναφέρεται σε ιδιώτη και όχι σε επαγγελματία.
Στην περίπτωση πολυκατοικίας, εκδίδονται διαφορετικά παραστατικά για κάθε διαμέρισμα που αφορούν αποκλειστικά σε μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις και ένα παραστατικό για τις κοινόχρηστες παρεμβάσεις με την ένδειξη «διαχείριση πολυκατοικίας».
Τα παραστατικά δαπανών θα πρέπει να προέρχονται μόνο από έναν προμηθευτή / συνεργείο ανά κατηγορία δαπάνης, όπου αυτό είναι τεχνικά εφικτό.